شرح صدر
شرح صدر اثر دیگری از هدایت
انسان وقتی در مسیر دین می آید، اول کارهایی که از او می خواهند خیلی سخت است. من یک مسیر را می خواهم بروم ولی دین به مسیر دیگری هدایت می کند. این را به ما می گویند که اگر با هدایت های خدا همراه شویم آرام آرام این حالت تغییر می کند و انسان به یک شرح صدری می رسد. شرح صدر یعنی وسیع شدن سینه، یعنی آنهایی که در برابر یک حادثه بزرگ یا کوچک تحمل دارند، آنهایی که سینه های بزرگ دارند به تعبیر سید بن طاووس که آقای صفایی نقل می کند سید بن طاووس به پسرش می گوید که: “پسرم پدر تو اگر دنیا را به دست چپش دهند از دست راستش خارج می شود بدون آنکه دست چپش متوجّه شود
” گاهی ما کاری که می کنیم سینه آنقدر کوچک است طاقت نداریم تا درونش جا دهیم، می خواهیم همه متوجّه شوند. تعبیر خوبی می کند آقای صفایی درباره سید بن طاووس که چقدر این سینه بزرگ است که دست چپ حتی متوجّه نمی شود و احساس نمی کند که کاری کرده است!
در قرآن بحث شرح صدر است که وقتی هدایت سراغ آدم ها آمد، آرام آرام سینه ها بزرگ می شود و خیلی از چیزها که قبلاً تحملشان سخت بود حالا راحت تر می شنود، حتی شیرین می شنود. امام سجاد(ع) جمله ای دارند که تعبیرشان این است که هیچ جرعه ای برای من گواراتر از جرعه خشمی نبوده که فرو خورده ام و این سخت ترینِ کارهاست که غضب تا لب بیاید و آدم آن را فرو بخورد و به تعبیر امام سجّاد(ع) این گوراترین جرعه است.
افزایش ظرفیت و شرح صدر
ورزشکارها اصطلاحی دارند که می گویند آن موقع که خسته شدی تازه توان جسمی دارد بالا می رود، درست همین حالت در رشد انسان هست؛ همانجایی که دیگر احساس می کنی آخر زورت است، ظرفیت وجودی انسان دارد رشد میکند و تعبیری که در قرآن به ما یاد می دهند این است که وقتی به شرح صدر رسیدی که دیگر فشارها تو را اذیّت نمی کرد و راحت از کنار هیبتها عبور کردی. < و إذا فَرَغتَ فانصَب(3)> وقتی ظرفیت بالا آمد فشار را زیاد کن، حالا موقع کنار نشستن نیست. انسانی که توان روحیش بالا رفت، باید بارهای بزرگتری هم بردارد. و إذا فرغت فانصب، وقتی به فراغت رسیدی خودت را به سختی بینداز.