فلسفه قیام امام حسین علیهالسلام، یکی از مسائل مهم تاریخی و اعتقادی برای شیعیان است که البته درباره آن اختلاف نظر فراوان جود دارد. دکتر شریعتی، استاد مطهری، مرحوم صالحی نجفآبادی و دیگران هر یک، تحلیلی درباره فلسفه قیام امام حسین ارائه دادهاند که با هم متفاوتاند.
استاد صفایی نیز در این زمینه، تحلیل مخصوص به خود را دارد. او در کتاب «عاشورا» تحلیلهای مختلف در رابطه با حرکتِ اَباعبدالله را بررسی و نقد کرده، در نهایت تحلیل خود را از آن ارائه میدهد.
استاد معتقد است دلیل تضاد دیدگاههای موجود، با برخی از اقدامات و سخنان امام حسین، و همچنین دلیل تعارض موضعگیریهای امام با هم، این است که ما اولا به هدف امام توجه نداشتهایم و ثانیا شرایط موجود در هر مرحله از قیام را در نظر نگرفتهایم.
او مینویسد: «ما باید در تمام مراحل، در مدینه، مکه، برخورد با حُر و نینوا و عاشورا، تمام احتمالهاى موجود را ارزیابى کنیم و بسنجیم و بهترینش را مشخص کنیم و آن گاه ببینیم حسین (ع) این بهترین را انتخاب کرده و یا این که اشتباهى مرتکب شده است؟»
وی سپس با نگاهی تاریخی، موضعگیریهای امام را در تمام مراحل حرکتش، با توجه به شرایط آنها بررسی میکند و اقدامات امام را بر پایه هدف و گزینههای پیش رویش، تحلیل میکند.
در این ایام، مطالعه این کتاب را که حجم کمی(تقریبا80 صفحه) دارد، به علاقمندان، پیشنهاد میکنیم.